پوشیدن لباس مشکیاگر کسی بیش از سه روز، به عزاداری و ترک زینت بپردازد، گناهی مرتکب نشده است. حتی اگر فرض بر این گذاشته شود که پوشیدن بیش از سه روز لباس سیاه در عزای میت گناه باشد، این گناه فقط متوجه کسی خواهد بود که این کار را انجام داده و شخص میت دچار هیچ عذابی نخواهد شد. ۱ - چیستی حداددر بسیاری از مناطق، عزاداران به شیوه‌ای عمل می‌کنند که نشانگر اندوهناک بودن آنان باشد؛ از جمله این رفتارها، «حداد» یا همان «ترک کردن زینت» است که «پوشیدن لباس سیاه» نیز یکی از مصادیق آن به شمار می‌آید. [۱]
واسطی زبیدی، محب‌الدین سید محمدمرتضی، تاج العروس من جواهر القاموس، ج۴، ص۴۱۵، محقق و مصحح: شیری، علی، بیروت، دارالفکر للطباعة و النشر و التوزیع، چاپ اول، ۱۴۱۴ق.
۲ - مدت عزاداری برای میتدر روایات شیعی توصیه شده که بازماندگان ـ جز زن میت ـ در عزای او بیش از سه روز خود را عزادار نشان ندهند. ۲.۱ - حدیثی از امام صادقدر همین زمینه، امام صادق (علیه‌السلام) می‌فرماید: «نباید کسی بیش‌تر از سه روز، برای میت حداد بگیرد، مگر زن میت که باید تا پایان زمان عده، حداد گرفته و از زینت کردن خودداری کند». (سند این حدیث موثق بوده و در حد حدیث صحیح است). [۴]
اصفهانی (مجلسی اول)، محمدتقی، لوامع صاحب‌قرانی، ج۲، ص۴۸۰، قم، مؤسسه اسماعیلیان، چاپ دوم، ۱۴۱۴ق.
۲.۲ - روایتی از اهل سنتدر منابع اهل سنت نیز روایتی به همین مضمون نقل شده است: «لَا یُحِدُّ عَلَى مَیِّتٍ فَوْقَ ثَلَاثٍ، إِلَّا الْمَرْأَةُ فَإِنَّهَا تُحِدُّ عَلَى زَوْجِهَا أَرْبَعَةَ أَشْهُرٍ وَ عَشْرًا». ۳ - بیان چند نکتهاکنون به چند نکته توجه کنید: ۳.۱ - اولبا توجه به این‌که لباس سیاه نیز از نشانه‌های عزاست، این روایت شامل چنین لباسی نیز خواهد شد. ۳.۲ - دومالبته این روایت دلالت بر حرام بودن ترک زینت ندارد؛ بلکه حمل بر کراهت می‌شود؛ از‌این‌رو اگر کسی بیش از سه روز، به عزاداری و ترک زینت بپردازد، گناهی مرتکب نشده است. حتی اگر فرض بر این گذاشته شود که پوشیدن بیش از سه روز لباس سیاه در عزای میت گناه باشد، این گناه فقط متوجه کسی خواهد بود که این کار را انجام داده و شخص میت دچار هیچ عذابی نخواهد شد؛ زیرا این‌که گفته شود میت عذاب خواهد شد، برخلاف آیات قرآنی است. ۳.۲.۱ - سخن خداوند متعالخداوند متعال در قرآن می‌فرماید: «قُلْ أَغَيْرَ اللّهِ أَبْغِي رَبًّا وَهُوَ رَبُّ كُلِّ شَيْءٍ وَلاَ تَكْسِبُ كُلُّ نَفْسٍ إِلاَّ عَلَيْهَا وَلاَ تَزِرُ وَازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرَى ثُمَّ إِلَى رَبِّكُم مَّرْجِعُكُمْ فَيُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمْ فِيهِ تَخْتَلِفُونَ»؛ «هر کسی گناهانی را که خود انجام داده است، بر دوش می‌کشد و کسی را به خاطر گناه دیگری عذاب نمی‌کنند». مگر این‌که چنین رفتاری از بازماندگان ناشی از نوع تربیتی باشد که میت بدان‌ها آموخته بود. ۳.۳ - سومدر ضمن عذاب هم همواره به معنای شکنجه نیست؛ بلکه در مواردی که شخصی احساس ناراحتی می‌کند نیز گفته می‌شود که او از این موضوع عذاب می‌کشد. ۴ - پانویس
۵ - منبعپایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «پوشیدن لباس مشکی»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۳/۱۸. |